Eğitim-öğretim yılında, cumhuriyetçi değerler ve laiklik vurgusu yapıldı

Ali Arayıcı – Paris

Fransa’da, 1 Eylül’de başlayan 2025-2026 eğitim-öğretim yılının en önemli konuları ve temel ilkeleri ; eski Başbakan, Milli Eğitim, Yükseköğretim ve Araştırma Bakanı Élisabeth Borne tarafından, 27 Ağustos 2025’te düzenlenen bir açılış konferansında açıklandı. Bu konferansta, Élisabeth Borne yaklaşık 12 milyon öğrenci ve 850.000 öğretmenin, toplam 58.100 eğitim kurumunda; yeni eğitim-öğretim yılına başlaması nedeniyle temel önceliklere işaret etti.

Bu eğitim-öğretim yılının öncelikleri arasında, öğrenci ve personel eğitiminin güçlendirilmesi. Sürdürülebilir kalkınmaya kapsamlı bir olanak sağlayan, okullar ve kurumlar için; somut eğitim girişimleri uygulanmasının teşvik edilmesi. Fransız Donanması’nın 400. yıldönümü ve Deniz Yılı’nın devamı niteliğinde denizcilik konularının vurgulanması. “Okul Geleceğimizdir” sloganının herkes tarafından benimsenmesini sağlamak gibi konular yer alıyor

CUMHURİYET DEĞERLERİ VE LAİKLİK

Milli Eğitim Bakanı Élisabeth Borne, laiklik ve cumhuriyetçi değerlere saygı duyulmasına vurgu yaptı. Cumhuriyetçi değerleri aktararak vatandaşları eğitmek ve laiklik konusunda taviz vermemek. 1905 Kilise ve Devletin Ayrılması Yasası’nın 120. yıldönümünü, eğitim projeleriyle kutlamak. Cumhuriyetçi değerlere ve laikliğe yönelik saldırıları önlemek için, çok sayıda etkinlikleri gündeme getirmek ve gerekli önlemlerin alınmasıdır.

Öğrenci velileriyle laiklik konusunda ulusal düzeyde diyalog başlatmak için, kültürel ve eğitsel yeni etkinlikler geliştirmek. Irkçılık ve antisemitizmle mücadele çabalarını güçlendirmek, mağdurlara daha iyi destek sağlamak ve farkındalık yaratmaktır.

NASIL BİR OKUL OLMALI?

Fransız eğitim sisteminin öncelikleri arasında, eğitimde fırsat, şans ve olanak eşitliğinin tam olarak sağlanması yer alıyor. Eğitimde kırsal ve kentsel kesimler arasındaki eşitliğin sağlanması ve öğrencilerin başarısını sağlayacak gerekli önlemler alınması. Yatılı pozisyonda olan okulların doluluk oranının artırılması. Kırsal ve kentsel alanlarda var olan eşitsizliğin kesin giderilmesi gerekiyor.

Nasıl bir okul? Tüm öğrencilerin başarısını talep eden bir okul. Tüm eğitim camiasını koruyan bir okul. Her öğrencinin geleceğini güvence altına alan özgürleştirici bir okul. Herkesin okula erişimini garanti eden bir okul. Öğrencilerin geleceklerini özgürce seçmelerini sağlayan bir okul. Okullarda toplumsal cinsiyet eşitliğini güçlendiren bir okul düşünülüyor.

Özellikle de, tüm kırsal ve kentsel alanlarda fırsat eşitliğini sağlayan bir okul. Vatandaşları geliştiren, laiklik bilincini artıran ve Cumhuriyet değerlerini aktaran bir okul. Okullarda sporu teşvik eden bir okul. Okulların ekolojik dönüşüme olan bağlılığını güçlendiren bir okul isteniliyor.

ÖĞRETMEN YETİŞTİRİLMESİ

Milli Eğitim Bakanı Élisabeth Borne, öğrencinin başarısını artırmak için, yapay zekâyıda kapsayan daha iyi bir öğretmen eğitiminin gerekli olduğunu vurguluyor. İlkokul ve ortaokul öğretmenleri için, rekabetçi sınavlar, lisans programının 3. yılında başlayacak. 2025-2026 eğitim-öğretim yılında yeni bir lisans programı uygulanacak, öğrencileri kırsal ve kentsel bölgelerdeki öğretmenlik pozisyonlarına hazırlayacak.

Başarılı adaylar için iki yıllık, ücretli, yüksek lisans düzeyinde bir eğitim programı uygulanacak: ilk yıl aylık net yaklaşık 1.400 avro, ikinci yıl aylık net 1.800 avro ödenecek. Azda olsa azalan öğrenci sayısına rağmen, bu eğitim-öğretim yılında öğretmenlik pozisyonu sayısının korunması. Öğrencilere daha iyi destek sağlamak için, daha iyi bir öğretmen kadrosu gereklidir.

Sürekli eğitim politikasını teşvik eden ulusal eğitim, gençlik ve spor personeli için, 2025-2029 dönemlerinde yeni bir ana plan uygulanacak. Ayrıca, 2026-2030 dönemlerinde, ilkokul öğretmenliği eğitimi için, Matematik ve Fransızca derslerine öncelik verilmesi sağlanacak. Nisan 2025’ten beridir, tüm öğretmenler yeni müfredat kapsamında eğitilmeye başladığı bir gerçektir.

ÖĞRETMEN AÇIĞI

Fransa’da, eğitim emekçilerin güncel yaşamda karşılaştıkları pek çok sorunları var. Tam bir belirsizlik ortamda, 850.000’den fazla öğretmen ve yaklaşık 12 milyon öğrenci ; 1 Eylül’de yeni eğitim-öğretim yılına başladı. En büyük sendikal örgüt olan Ortaöğretim Sendikası (SNES-FSU) genel sekreteri Sophie Venetitay’a göre, hâlâ 5.000 ile 6.000 öğretmen açığı var. Meslekteki kriz devam ediyor: Son sınavlar, 2.600 pozisyonun boş kaldığını gösteriyor ».

Milli Eğitim Bakanı Élisabeth Borne, bu eğitim-öğretim yılının “tutarlı kaynaklar ve istikrarlı sayıda öğretmenle” başladığını söylüyor. Her sınıfta bir öğretmen olacağına dair güvence bile verdi: “Bazı istisnalar kaçınılmaz olsa da, kendimize güvenebiliriz.” diye ekledi. Sendika genel sekreteri Sophie Venetitay, bakanın sözlerinin gerçekleri yansıtmadığını ve bunun tam tersini savunuyor :”Büyük bir öğretmen açığıyla başlayan bir okul yılı » diyor.

EĞİTİMDE YENİ BİR MÜFREDAT

2025-2026 eğitim-öğretim yılında, Milli Eğitim Bakanı Élisabeth Borne, yeni bir müfredat ve uygulamaların hayata geçirilmesi gerektiğini söyledi. Anaokulundan başlayarak temel bilgilere ağırlık verilmesi. 6. sınıfa kadar okuma-yazmaya öncelik veren, yeni bir Fransızca ve matematik müfredatı. Anaokulunda dil ve kelime dağarcığı edinmesini sağlayan, 1. sınıfta hece yöntemiyle kelimeleri analiz etmeyi öğrenmek için, daha zorlu bir eğitim müfredatı sunuyor.

İlk ve ortaöğretimde duygusal, ilişkisel ve cinsel eğitim için, yeni bir müfredat. Mesleki Eğitim Sertifikası programının birinci ve ikinci yılları için, Ahlak ve Yurttaşlık Eğitimi müfredatı ve 6. ve 10. sınıflar için ise, yeni bir yabancı dil programı gerekecek. Genel ve Teknolojik Bakalorya (Lise diploması) sınavları için, 1. sınıfta matematik sınavı kaçınılmaz olacaktır.

Eğitimde yapay zekâ kullanımı öncelikli olacak. 6. sınıftan ortaokula kadar tüm öğrencilerin başarısı için, gerekli koşullar sağlanacak. 5. ve 6. sınıf öğrencileri için, Fransızca ve matematik ihtiyaç grupları oluşturulacak. 8. ve 9. sınıflarda, bir başarı stratejisi uygulanacak. Ortaokulun 2. yılında, pilot programlar oluşturulacak ve geliştirilmiş eğitim uygulamaları hayata geçirilecektir.

Meslek okulları, gençler için geleceğin bir seçeneği ve kamu-özel işletmeler için; önemli bir çekim haline getirilecek. Meslek okulların toplam sayısı, yaklaşık 2.100’dür. Her yıl, %95’i öğrenci ve %5’i çırak olan 685.000 öğrenci, mesleki eğitim sertifikası veya meslek lisesi diploması için eğitim alıyor. Bu durum, uzmanlık sertifikası veya ticaret diploması içinde geçerlidir.

Ortaokul 9. sınıftan sonra, 10 gençten 3’ünden fazlası eğitimine meslek liselerinde devam ediyor. 2023’te başlayan ve bugünde süren meslek lisesi reformu, iş bulma kurumları, staj ödenekleri, kişiye özel olanaklar ve ilk işler için destek sağlayacak. Aynı zamanda, bu yıl meslek lisesi diplomasının 40. yıldönümü olduğu gerçeğini burada anımsatmakta yarar vardır.

Son olarak, eğitim kurumlarında sporu teşvik etmek, gönüllü öğretmenlerin öğrencilerin fiziksel uygunluğunu daha iyi anlamalarına yardımcı olmak için ; yeni fiziksel uygunluk testleri yapmak kaçınılmaz. 2030 Kış Olimpiyatları sırasında, sporun önemini ve değerlerini teşvik etmek için, 2030 Kuşağı etiketinin kullanılması. Okul spor tesislerinin spor kulüplerine açılması ve ekolojik geçişe olan bağlılığın daha da güçlendirilmesi gerekiyor.

Ali Arayıcı/Paris – 07.09.2025