“Asadur” belgeseli gösterimleri sürüyor

“Asadur: Kayıp Kimliğin Peşinde” Belgeseli Almanya‘nın Bochum ve Frankfurt şehirlerinde izleyicileri ile buluşarak gösterimlerine devam etti. Bir sonraki gösterim, 25 Şubat’ta Karlsruhe’de.

Enver Enli ((Bochum / Frankfurt)

“Asadur: Kayıp bir kimliğin peşinde” belgeseli Capitol Kino Bochum ve Filmforum Höchst Frankfurt’ta gösterildi.

Film, onlarca yıllık baskı ve sessizliğin ardından ancak 60 yaşından sonra Ermeni kimliğini açıkça yaşamaya başlayan Malatyalı 80 yaşını aşmış Asadur’un dokunaklı hikayesini anlatıyor. 1915 Ermeni soykırımından kurtulan büyük büyükanne ve büyük büyükbabası, İslam’a geçmeye ve kökenlerini gizlemeye zorlanmıştır. Asadur’un yolculuğu, bugün hâlâ soykırımın inkârıyla karakterize olan bir toplumda hatırlama ve hayatta kalma mücadelesini simgeliyor. Öteki olmanın, Ermeni olmanın bedellerini göze alarak, tek başına kimliğine dönüş mücadelesi yürüten Asadur, duygusal ve bir o kadar da direngen bir karakter. Asadur’un Ermeni kimliğine dönüşündeki ısrarlı çabası, yok edilmeye çalışılmış bir halkın, onun gibi asimile edilmiş bireylerine bir örnek teşkil ediyor. “Kendi gibi olmak”tır tek isteği. Kendisinin başkaları tarafından belirlenen kalıplara sokulmasına karşı direniyor. Sadece Ermeniler’in değil, tüm halkların kendilerini oldukları gibi ifade edebilmelerini savunuyor. Kimse kimliğinden, aidiyetinden dolayı ayrımcılığa uğramasın istiyor. Onun gözünde kimlikler, aidiyetler insanları başka gruplardan ne üstün kılar ne de alçaltır.

Hikâyenin kahramanı Asadur, Malatya’da yaşamaktadır ve ilerleyen yaşına rağmen Ermeni kimliğini tüm sonuçlarıyla birlikte üstlenmiştir. Yazar Mesut Ethem Kavalli, 2024 yılında yayımlanan “Seni Ararken” adlı kitabında Asadur’un aile geçmişini ve onun kimlik arayışını ayrıntılı bir şekilde kaleme almıştır.

Bochum: 7 Şubat 2025

“Bündnis 90/Die Grünen Bochum” ile iş birliği içinde düzenlenen etkinlik izleyicilerini Capitol Kino’da buluşturdu. Filmin ardından verimli bir panel tartışması gerçekleştirildi.

Katılımcılar:

-Dr. Raffi Kantian (Deutsch-Armenische Gesellschaft / Alman-Ermeni Topluluğu)

– Dr. Talin Kalataş (moderatör)

– Max Lucks (Federal Meclis Milletvekili, Birlik 90/Yeşiller)

– Mesut Ethem Kavalli (senarist)

Konuşmalarda filmin ortaya çıkışı, Malatya’daki çekimler sırasında yaşanan zorluklar ve prodüksiyon sırasında karşılaşılan sorunlar ele alındı. Ayrıca, 1915 soykırımı bağlamında Ermenilerin durumu, buna bağlı travma, kimlik arayışı ve ayrımcılık ayrıntılı olarak anlatıldı. Birinci Dünya Savaşı sırasında Osmanlı İmparatorluğu’nun en yakın müttefiki olarak Almanya’nın tarihsel sorumluluğu gündeme getirildi. 2016 yılında Federal Meclis tarafından kabul edilen soykırım kararının ardından bugüne kadar uzanan gelişmelere değinildi.

Diğer konular arasında Alman okullarında soykırımın tarihsel olarak yeniden değerlendirilmesi ve daha geniş bir toplumsal duyarlılık sağlamak amacıyla konunun müfredata nasıl dahil edilebileceği sorusu irdelendi. Ermeni Soykırımı ve yüzleşme konusunun okullarda işlenmesi görevinin eyalet parlamentolarının “keyfi” inisiyatifine terk edilmesinin, bugüne kadar birkaç eyalet dışında konunun müfredata girmemiş olması sonucunu doğurduğuna işaret edildi. Ayrıca soykırımın Almanya’da tanınmış olmasının Türkiye ve Almanya arasında kısa süren bir siyasi kriz dışında bir etkisinin olmadığı, İŞİD başta olmak üzere, bir çok cihatçı örgütleri destekleyen, onlarla ortak iş çeviren Türkiye’nin, NATO ve bir çok uluslararası kuruluşlarda güvenilir bir partner olarak muhatap alınmasını engellemediğinin altı çizildi. Türkiye’nin bu cezasızlık tecrübe ve pratiğine dayanarak, Dağlık Karabağ’ın Azerbaycan tarafından işgal edilmesinde, 120 bin kadar Ermeni’nin yaşadıkları toprakları terk etmesi ile sonuçlanan etnik temizliğin hayata geçirilmesinde aldığı aktif role değinildi.

Köln’de bulunan soykırım anıtına karşı Türkiye bağlantılı dernek ve grupların saldırılarına karşı Alman kurumlarının savunmacı, duyarsız tutumları eleştirel bir şekilde tartışıldı. Bilindiği üzere Ermeni Soykırımı kurbanlarının anıldığı anıt, bazı Türk kuruluşlarının hedef tahtası haline gelmiş ve bu da siyasi gerginliklere yol açmıştı. İzleyiciler konuşmaları dikkatle dinledi ve tartışmalara yoğun bir şekilde katıldı.

Frankfurt: 8 Şubat 2025

Soykırım Karşıtları Derneği ve Filmforum Höchst’ün desteği ile düzenlenen Frankfurt gösteriminin moderatörlüğünü Döne Gündüz üstlendi.

Film gösteriminin ardından aşağıdaki konuklarla bir söyleşi gerçekleştirildi:

Onur Güler – (Yapımcı)

Mesut Ethem Kavalli – (Senarist)

Döne Gündüz – (Moderatör)

Filmin yapımında karşılaşılan zorluklar, özellikle Malatya’daki çekimler ve prodüksiyon zorlukları burada da ele alındı.

Soykırımın Ermeni toplumu üzerinde devam eden etkileri, kimlik arayışı ve ayrımcılık konuşmaların odağında yer aldı.

Müslümanlaştırılmış Ermenilerin kimlik arayışının, tarihsel travma, devlet baskısı ve toplumsal izolasyon ile iç içe geçen zorlukları barındırdığı ifade edildi. Türkiye’nin soykırımı inkar etmesi ve son 110 yılda yaşanan olumsuz pratik birçok Ermeni’nin kimliğini gizlemesini sürdürmesine sebep olduğu tespiti yapıldı.

İzleyiciler filme büyük ilgi gösterdi. Ötekileştirme, ayrımcılık ve bugün Türkiye’deki Ermeni toplumunun durumu da dahil olmak üzere, travmanın nesilden nesile devredilen uzun vadeli sonuçları hakkında bilgilendirici sohbetlere, program bittikten sonra salon dışında da devam edildi.

Müzikal eşlik

Her iki film gösterimine de Devrim Kavalli’nın şarkıları ile eşlik etti. Devrim Kavalli sadece etkinlikler sırasındaki katkılarıyla filmi desteklemekle kalmadı, aynı zamanda belgeseli müziğiyle de zenginleştirdi. Söylediği ezgiler, filmin duygusal derinliğini, kimlik arayışı ve travma temalarını daha da canlı bir şekilde aktarmaya yardımcı oldu.

Film ekibi:

– Yönetmen: Memet Emin Yıldız

– Yapım: Onur Güler ve Alexis Kalk

– Proje oluşturma: Şerif Çiçek

– Ortak yapım: Adil Demirci ve Orsola Casagrande

– Senaryo Danışmanlığı: Mesut Ethem Kavallı

Bir sonraki gösterim ve destekleyen kurumlar…

Film, 25 Şubat 2025 tarihinde saat 19:00’da “Kinemathek Karlsruhe’de”, “Gesellschaft für bedrohte Völker (GfbV)” (Tehdit Altındaki Halklar Topluluğu) ile işbirliği içinde gösterilecektir. Biletlere internetten şu link üzerinden ulaşılabilir:

Karlsruhe: https://kinemathek-karlsruhe.de/film/asadur-die-suche-nach-verlorener-identitaet/