Published on Aralık 13th, 2025

Dayanışma’nın Sesi’nden İnsan Hakları Haftası: Hakikat, Hafıza ve Dayanışma Buluşmaları

Köln merkezli Dayanışma’nın Sesi Derneği (Stimmen der Solidarität), 10 Aralık Dünya İnsan Hakları Günü kapsamında Ruhr Bölgesi ve Köln’de 5–12 Aralık tarihleri arasında bir hafta süren kapsamlı bir İnsan Hakları Haftası programı düzenledi. Film gösterimleri, paneller, söyleşiler ve edebiyat etkinliklerinden oluşan program; kayıplar mücadelesi, ifade özgürlüğü, hafıza, kimlik ve direniş temalarına odaklandı.

Dargeçit Belgeseliyle Kayıplar, Hafıza ve Adalet Mücadelesi Konuşuldu

Program, 1995 yılında Mardin’in Dargeçit ilçesinde gözaltında kaybedilen, üçü çocuk yedi kişinin ailelerinin yıllara yayılan adalet mücadelesini konu alan “Dargeçit” belgeselinin gösterimiyle başladı. Belgesel; Köln, Dortmund, Leverkusen ve Bochum’da izleyiciyle buluştu. Gösterimlere filmin yönetmeni Berke Baş, Hafıza Merkezi’nden Olcay Özer, kayıp yakınları Hazni Doğan, Vasfı Altınkaynak, Xatun Dogan, Derweş Çoşkun, Abdurrahim Aslan ile Cumartesi Anneleri’nden Aysel Ocak ve Sakine Toraman katıldı. Toplamda yaklaşık 300 kişi belgeseli izledi.

Gösterimlerde konuşan kayıp yakını Hazni Doğan, “Dünyanın hiçbir yerinde tek bir çocuğun bile yetim kalmaması için adalet ve hakikat istiyoruz. Başka hiçbir talebimiz yok” dedi. Yönetmen Berke Baş ise, “Bu organizasyon sayesinde filmi dört gün boyunca dört şehirde ailelerle ve genç kuşaklarla buluşturduk. Hazni ve Vasfi, filme bu kadar sahip çıkmanız ve ‘bizim filmimiz’ demeniz bizim için çok kıymetli” sözleriyle dayanışmaya teşekkür etti. Bochum’daki gösterim, Medizinische Flüchtlingshilfe (MFH) gibi kurumların desteğiyle gerçekleştirildi. Açılış konuşmalarını Dayanışma’nın Sesi Derneği adına Adil Demirci, Jürgen Weßling ve Bianca Schmolze yaptı. Konuşmalarda, 5-12 Aralık İnsan Hakları Haftasının önemine vurgu yapılarak, hakikat, adalet ve dayanışma mücadelesinin toplumsal hafızayı canlı tutmadaki rolü öne çıkarıldı” dedi.

Dortmund’da Suriye, Türkiye ve İran’da gelişmeler tartışıldı

10 Aralık Dünya İnsan Hakları Günü kapsamında Dortmund’daki Auslandsgesellschaft’ta düzenlenen panelde ise İran, Suriye ve Türkiye’deki insan hakları ihlalleri ele alındı. “İnsan Hakları Baskı Altında – İran, Suriye ve Türkiye Odakta” başlıklı panele DEM Almanya Temsilcisi Leyla İmret, Hawar Help’ten Mariam Claren ve Orta Doğu Uzmanı Dr. Kamal Sido konuşmacı olarak katıldı. Panelde, siyasi baskılar, savaş sonrası gelişmeler ve barış süreçleri tartışıldı.Türkiye’de muhalif belediyelere yönelik baskılar sürerken, belediye başkanları başta olmak üzere çok sayıda muhalifin tutuklandığı bu süreçte yürütülen barış tartışmalarını değerlendirdi. Leyla İmret, Ortadoğu’daki gelişmeleri “satranç oyununa” benzetirken; Dr. Kamal Sido, Suriye’de Esad sonrası dönemde Aleviler, Dürziler ve Kürtlerin karşı karşıya olduğu tehlikelere dikkat çekti. Mariam Claren ise İran’da Jina Mahsa Amini’nin ölümüyle başlayan “Jin, Jiyan, Azadî” hareketinin yarattığı toplumsal umudu vurguladı.

Yavuz Ekinci Okurlarıyla Buluştu

Hafta boyunca gerçekleştirilen edebiyat etkinliklerinde Kürt yazar Yavuz Ekinci, Dortmund Literaturhaus ve Köln Ehrenfeld Kitabevi’nde okurlarıyla buluştu. Ekinci’nin, Türkiye’de toplatma ve yargı süreciyle gündeme gelen romanı “Rüyası Bölünenler”, Almanca çevirisiyle “Die, deren Träume geteilt sind” adı altında Almanya’da yayımlandı. Kitap hakkında açılan dava, geçtiğimiz haftalarda zaman aşımı gerekçesiyle düşürüldü. Etkinliklerin açılış konuşmasını Georg Krautkrämer, moderasyonunu ise Çiler Fırtına yaptı.

Programın etkinliklerinden biri ise Essen’deki Katakomben Tiyatrosu’nda gerçekleşti. İranlı insan hakları aktivisti ve yazar Daniela Sepehri, “Im Namen des Stiftes” adlı kitabını tanıttı. Kimlik, kadın hakları, ırkçılık, baskı mekanizmaları ve direniş temalarının ele alındığı etkinliğin moderatörlüğünü yazar Said Boluri üstlendi. Etkinliğe Kuzey Ren-Vestfalya Eyalet Milletvekili Gönül Eğlence de katılarak destek verdi.

Dayanışma’nın Sesi Derneği’nin düzenlediği İnsan Hakları Haftası, hakikat, adalet ve dayanışma taleplerinin güçlü biçimde dile getirildiği, farklı kuşakları ve mücadeleleri bir araya getiren önemli bir buluşma olarak sona erdi.