PJAK neden Türk devletinin radarı dışında? | Halil Gündoğan

PKK’nin Rojhilat seksiyonu

Bilindiği gibi PJAK (Kürdistan Özgürlük Yaşam Partisi), “PKK’nin Doğu Kürdistan kolu” olarak kodlanır Türk devleti ve diğer pek çok çevre açısından. Belki doğrudan organik bağ çağrışımı yapan bir “kolu” değilse de ama ideolojik ve genel siyasal strateji boyutuyla, PKK’nin Rojhilat seksiyonu olduğu rahatlıkla söylenebilir. Zaten tarafların buna herhangi bir itirazı olmadığı gibi, PJAK da PKK ve PYD gibi, “Apocu” oluşumların çatı örgütü olan KCK’nın bir bileşeni. Ancak PJAK da tıpkı PYD gibi her ne kadar da Öcalan’ın yeni paradigmasına uyarlı olarak, UKKTH ilkesinden vaz geçip, “demokratik ulus” projesine uygun bir çözüm tarzı benimsediğini beyan etmiş olsa da ancak sahanın sosyal pratik olguları, PYD’ye olduğu gibi PJAK’a da silahları bırakma ve silahlı güçlerini dağıtma imkânı tanımıyor. Nitekim PJAK Eş Genel Başkanı Amir Kerimi 21 Haziran 2025 tarihinde BBC Türkçeye verdiği röportajda bu durumu şu sözlerle dile getirir:

“Bizim algımıza göre Öcalan’ın çağrısında silahlı mücadelenin temel strateji olmaktan çıkarılması vardı. Silah bırakmak, aşamanın ilerletilmesi ve siyasi-hukuki güvenceler sağlanması halinde gerçekleşecek pratik bir adımdır.

“İran’da böyle bir zemin yoktur. İran rejimi her türlü farklı düşünceyi şiddetle bastırıyor ve mücadele eden insanları idam ediyor. Bu gerçek, Kürt meselesinde daha da belirgin; idamların çoğu Kürt eylemcilerden ve Kürt mahkumlardan oluşuyor. Öğretmeni, çevre aktivistini, kadın hakları savunucusunu idam eden bir rejime karşı nasıl savunmasız kalabiliriz?”

Meşru savunma hakkı

Yani ana prensipler itibarıyla, tutum ve gerekçeleri, tıpkı PYD’nin ki gibi. PYD’nin de onlar gibi Türkiye Cumhuriyeti Devletine karşı herhangi bir saldırısı söz konusu olmamıştır. PYD de çok açık ve net olarak, oluşan her fırsatta, silahlarının ve savunma güçlerinin Türkiye’ye karşı olmayıp, tamamen kendilerini savunma amaçlı olduğunu dünya kamuoyuna ilan etmeye devam edegeldi. Ama buna rağmen ne zaman ki Esad rejimine karşı Türk devleti saflarında savaşmayı reddetti ve ne zaman ki dindaşları İŞİD’e karşı kendi halkı ve topraklarını savunma savaşına yöneldi, işte o aşama itibarıyla Türk devletinin o gaddar hışmıyla karşı karşıya kaldı: Toprakları işgal edildi, kadroları, savaşçıları ve sivil halkı katledilmeye devam edildi. Yetmedi, şimdide silahlarını bırakması, kendisini feshederek dindaşları Colani’nin şeriatçı Şam devletinin hizmetine girmesi dayatması altında.

Türk devleti ve iktidarın tutum farklılığı

Tıpkı PJAK gibi PYD de çok haklı gerekçelerle kendilerini savunmak zorunda olduklarını ileri sürseler de Türk devleti ille de dediğini yaptırmak için ABD’yi, olmadı Öcalan’ı devreye sokmaya ve tehditlerini sürdürmeye devam ediyor.

Peki sizce de bu işte bir gariplik yok mu? PYD ile PJAK’ın PKK ve Türk devleti ile hukuku adeta bire bir aynı olmasına rağmen, Türk devleti neden PYD’ye dayattıklarını PJAK’a dayatmıyor? Neden PJAK’ın lafını bile etmekten itinayla kaçınıyor? Borazanı basına neden tek laf olsun ettirmiyor? İmralı’ya giden Komisyon üyelerinin Öcalan’a ağırlıklı soruları “PKK’nin Suriye kolu”na ilişkin olmuş, ama kimsenin aklına; “Sayın başkan, PJAK’ın kendisini feshederek İran devletine entegre olmaları emrini niye vermiyorsun?” diye sormak gelmemiş nedense.

Sahi, bütün bunlar neden?

Nedeni basit. Bütün bunlar, Türk devleti adına BOP eş başkanı Erdoğan’ın BOP kapsamında İran’a çekilecek operasyonlarda başta ABD olmak üzere, diğer ilgili emperyalist odaklarla girdiği angajmanlar gereğidir. PJAK ve Molla rejimi muhalifi tüm diğer kesimlere, müttefik güçler olarak, ihtiyaçları olacak çünkü. Esas neden bu. (Hatırlanırsa PKK’nin kendisini feshetme kararı sonrası süreçte silahların kime ve nerelere bırakılacağı sorusuna Bahçeli bir gaf yaparak, şöylesi bir itirafta bulunmuştu: “Bunları ilgili güvenlik birimlerimiz titizlikle takip edecek. Ne kadarının İran’dakilere aktarılacağı ne kadarının nereye bırakılacağı, bunların hepsi hesaplanıyor.” -Mealen-) Ve fakat Erdoğan açısından tek neden bu değil. Bir diğer “hususi” neden de Molla rejiminin mezhebidir. Bu öylesine koyu bir düşmanlıktır ki Sunni Hamas lideri öldürüldüğünde ulusal yas ilan eden Erdoğan, aynı “kutsal Filistin davası” uğruna katledilen Şii Hizbullah liderine ilişkin ise, sessizce geçiştirme tutumu içinde olmayı tercih edebildi.

Özetle, işte bu iki esaslı nedenden ötürü PJAK, en azından şimdilik, Türk devleti ve iktidar blokunun İran Molla rejimi karşısında korunup kollanacak ve de el altından silahlandırılacak müttefik güçlerden biri konumunda olduğundan; haliyle de müzakere konusu yapmıyor ve olsun da istemiyor.

Seçtiklerimiz: Halil Gündoğan – 10.12.2025