Göçmenler hayati sektörleri ayakta tutuyor

Federal veriler, kalifiye iş gücü açığı yaşanan sektörlerin göçmen kökenliler sayesinde işlediğini ortaya koydu. Kamuda ise temsil oranı hâlâ düşük seviyede.

Almanya’da nitelikli iş gücü eksikliğinin derinleştiği birçok sektörde, göçmen kökenli çalışanların belirleyici bir rol oynadığı açıklandı. Yaşlı bakımı, otomobil montajı, bina temizliği, aşçılık, şoförlük ve inşaat gibi alanlarda göçmenlerin katkısı olmadan sistemin işlemesinin mümkün olmayacağı vurgulandı.

Ülke medyasında habere geniş yer verildi. Federal İstatistik Dairesi’nin 2024 yılı verilerine dayanan analizine göre, birçok hayati meslekte göçmen kökenli çalışanlar çoğunluğu oluşturuyor. Örneğin, kaynak ve bağlantı teknisyenlerinin yüzde 60’ı, aşçıların ve gıda üretimi çalışanlarının yüzde 54’ü, iskele kurulumunda çalışanların yüzde 48’i, otobüs ve tramvay sürücülerinin yüzde 47’si, et işleme alanında çalışanların yüzde 46’sı, gastronomide çalışanların yüzde 45’i, otelcilik alanında çalışanların yüzde 40’ı, yaşlı bakımında görev alanların yüzde 33’ü, nakliyat ve lojistik sektöründe çalışanların ise yüzde 32’si göçmen kökenli.

Federal tanıma göre, kişi kendisi ya da ebeveynlerinden en az biri 1950 sonrası Almanya’ya göç etmişse “göçmen kökenli” sayılıyor.

Hans-Böckler Vakfı’na bağlı Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü’nden Magdalena Polloczek, bu tablonun ekonomik açıdan büyük bir gerçekliği gösterdiğini belirterek şunları söyledi: “Göçmen kökenliler, temel ihtiyaçları karşılayan, sistemin işlemesini sağlayan mesleklerde çalışıyor. Almanya’nın işleyişi bu kesimin emeğine bağlı durumda.”

Kamuda göçmen oranı düşük

Ancak aynı oranda görünürlük, kamu hizmetleri için geçerli değil. Göçmen kökenlilerin oranı birçok kamusal alanda oldukça düşük kalıyor. Örneğin, can kurtarma hizmetlerinde bu oran yüzde 8, yargı idaresi personelinde yüzde 9, tarımda yüzde 15 seviyesinde.

Polislik, kamu idaresi ve vergi daireleri gibi alanlarda da tablo çok farklı değil. Polis teşkilatında görev yapanların yalnızca yüzde 7’si göçmen kökenliyken, kamu idaresinde yüzde 9, okullarda yüzde 9 ila 12 aralığında, vergi dairelerinde ise yüzde 10 seviyesinde göçmen kökenli çalışan bulunuyor. Kamu sigortacılığı da dahil olmak üzere tüm kamu hizmetlerinde ortalama oran yüzde 9 olarak tespit edildi.

Polloczek’e göre bu durum, göçmen kökenlilerin eğitim sistemine ve istihdam alanlarına eşit şekilde erişememesiyle ilgili. “Köken bağımsız bir meslek ediniminin mümkün olması, sosyal uyum ve fırsat eşitliği açısından kritik önemdedir” diyen Polloczek, bu alanlarda yapılacak yapısal reformlara dikkat çekti.

Göçmenlerin ağırlığı hizmet sektöründe

Ücretli çalışanlara genel olarak bakıldığında, Almanya’da çalışanların yüzde 26’sı göçmen kökenli. Ancak bu oran tüm branşlara eşit dağılmıyor. Gastronomi sektöründe çalışanların yüzde 54’ü, bina temizliğinde çalışanların ise yüzde 50’si göçmen kökenli.

Bu oranlar, özellikle fiziksel emek gerektiren, düşük gelirli ama sistem için vazgeçilmez işlerin büyük ölçüde göçmen emeğiyle sürdürüldüğünü bir kez daha ortaya koyuyor.