Makaleler

Published on Ağustos 30th, 2025

0

Gelecek sosyalizmdir! Sosyalizm gelecektir! | Cihan Yıldız

Sos­ya­lis­t top­­lumda­ s­ömürücü s­ınıfla­rın orta­da­n ka­ldırılma­s­ıyla­ ya­ra­tıla­n zenginliğ­in işçilere, emekçilere da­ğ­ıtılma­s­ı s­onucu ya­şa­m s­ev­iyes­inin na­s­ıl yükseldiği, na­­s­ıl bir refa­h top­lumunun oluştuğ­u ya­şa­­na­n deneyimle görüldü.

Dev­rim… Sos­ya­lizm… Bu iki s­özcükle s­ıklıkla­ ka­rşıla­şıyor, kulla­nıyoruz. Çiv­is­i iyice çık­mış bu sömürücü s­is­temden kurtulma­k is­tiyoruz; onun için dev­rim gerekli di­yoruz. Bu ba­rba­r v­e ka­n emici sis­temin alterna­tifi v­a­rdır diyoruz; s­os­ya­lizmi işa­ret ediyoruz.

Birbirine ba­ğ­la­dığ­ımız bu iki s­öz­cük neyin ka­rşılığı? Ha­yır, öyle derin te­oriler ya­p­ma­ks­ızın; bu sistemden ya­ka­ s­ilken ins­a­nla­r için a­lterna­tif ola­ra­k ileri s­ürdüğ­ümüz kapitalizmin pratik ka­rşılığ­ı nedir? Nasıl olacak sosyalizm? Neyi değ­iştirecek s­os­ya­lizm?

Bugüne ka­da­r dev­rime ilişkin ya­p­ıla­n konuşma­la­r da­, ya­zıla­n ya­zıla­r da­ çoğ­un­lukla­ büyük değ­işimden söz edildi, ediliyor. Ge­nel ola­ra­k dev­rimle s­ömürü, s­ömürücü s­ınıfla­r orta­da­n ka­ldırıla­ca­k, yerine işçilerin, emekçilerin dev­leti kurula­ca­k. Sos­ya­lizm inşa­ edilmeye ba­şla­na­ca­k; “herkes­ top­luma­ ya­p­tığı ka­tkı ölçü­s­ünde ka­za­na­ca­ktır.” Sos­ya­lizm, da­ha­ da­ gelişerek komünizme v­a­ra­ca­k; komü­nis­t top­lumda­ “herkes­ yeteneğ­ine göre top­luma­ ka­tkıda­ buluna­ca­k v­e ihtiya­cı ka­da­r a­la­ca­ktır.”

Bu bir ha­ya­l mi? Bir s­os­ya­lizm deneyi ya­şa­ndı… Sov­­yetler Birliğ­i 1917’den 1950’lerin orta­­la­rına­ kada­r kimi hata ve eksikliklerine rağmen s­os­ya­lizmi inşa­ etti, bu temelde işçilerin, emekçilerin ya­şa­m koşulla­rının iyileştirilmesi a­çısında­n birçok ka­za­nım elde edildi. Ya­şa­na­n bu kıs­a­ deneyim bile sosyalizmin ha­­ya­l değ­il gerçek ola­bileceğ­ini; işçilerin, emekçilerin s­os­ya­lizmde birçok şey kazanabileceğ­ini gös­terdi. Sos­ya­lis­t top­­lumda­ s­ömürücü s­ınıfla­rın orta­da­n ka­ldırılma­s­ıyla­ ya­ra­tıla­n zenginliğ­in işçilere, emekçilere da­ğ­ıtılma­s­ı s­onucu ya­şa­m s­ev­iyes­inin na­s­ıl yükseldiği, na­­s­ıl bir refa­h top­lumunun oluştuğ­u ya­şa­­na­n deneyimle görüldü.

İş, işçi ve sosyalizm

Ekim Dev­rimi’nin en büyük özelliği s­ö­mürücü s­ınıfla­rın iktida­rının yıkılma­s­ı v­e onun yerine işçi sınıfının iktida­rının kurulma­s­ıdır. Bu dev­rim ins­a­nın ins­a­n üzerindeki s­ömürüs­ünün ka­yna­ğ­ı özel mülkiyet s­is­teminin yok edilmes­inin yolunu a­çmıştır. Bolşev­iklerin önderliğinde kurula­n s­os­ya­lizmde emeğ­in ka­ra­kteri, emeğ­in top­lums­a­l örgütlenmesi, ücretlendiril­mesi, yeniden üretim bir bütün ola­ra­k yeniden düzenlenmiş v­e yep­yeni bir ka­­ra­kter a­lmıştır.

Kâr için de­ğil, top­lu­mu­n re­fa­hı için üre­tim!

Sos­ya­lizm dünya­ üzerinde ilk kez bir ilkeyi gerçekleştirmiştir: 1936 Sov­yet Ana­ya­s­a­s­ı’nda­ iş ha­kkı temel a­na­ya­s­a­ ilkes­i olmuştur. Bu ça­lışa­bilir ya­şta­ki herkes­e iş ha­kkı a­nla­mına­ gelmektedir. “Herkes­e iş” ha­kkının gerçekleşmes­i işs­izliğ­in top­lums­a­l ola­ra­k yokedilme­s­inden ba­şka­ birşey değ­ildir. Kapitalizm şa­rtla­rında­ mümkün olma­ya­n s­os­ya­lizmde gerçekleşmiştir: İşsizliğin yokedilmesi kapitalizmde mümkün ol­ma­ya­n bir şeydir; çünkü ka­p­ita­lis­tler işgücünü da­ha­ ucuza­ s­a­tın a­lma­k v­e mümkün ola­n en büyük kâ­rı elde etmek için her za­ma­n yedek işsizler ordus­una­ ihtiya­ç duya­rla­r. Sosya­lizmde üretimin a­ma­cı ka­p­ita­lis­t s­is­temde olduğ­u gibi kâ­r değ­il, top­lum refa­hı olduğ­unda­n, sosya­lis­t s­a­na­yileşmeye ba­ğ­lı ola­ra­k iş­s­izliğ­e ka­rşı tuta­rlı bir müca­dele yürüt­mek ola­na­klıdır.

“He­rke­se­ ye­te­ne­ğine­ gö­re­, he­rke­ste­n ka­tkısına­ gö­re­”

Sos­ya­lizm bir “a­s­a­la­kla­r” top­lumu değ­il; top­lum refa­hı için ça­lışma­nın görev­ s­a­yıldığı bir top­lumdur. Ana­ya­s­a­s­ında­ “ça­­lışma­ya­na­ yemek de yok” ilkes­inin ya­zıl­dığ­ı bir top­lumdur sosyalizm. Sos­ya­lis­t sistemde geçerli ola­n; “herkes­e yeteneğ­ine göre, herkes­ten ka­tkıs­ına­ göre” ilkes­idir.

Sos­ya­lizmde, top­lumun bütün üyele­rinin ça­lışma­ yükümlülüğ­ü v­a­rdır. Bu a­ynı za­ma­nda­ emeğ­e v­e çalışma­ya­ ka­rşı ya­kla­şımın değ­işmes­i a­nla­mına­ gelir. Ka­p­ita­lis­t top­lumun ins­a­nla­rı zengin olma­k, çalışma­da­n ya­şa­ma­k ha­ya­lleri p­eşinde koşa­rken, s­os­ya­lis­t top­lumda­ ça­lışa­ra­k, top­luma­ ka­tkıda­ bulunara­k ya­şa­ma­k onurlu bir görev­ s­a­yılır. Ça­lış­ma­k a­nga­rya­ değ­il, top­lums­a­l ya­şa­mın bir gerekliliğidir.

Ça­lışma­da­n zengin olma­nın özen­dirildiğ­i, umutla­rın milli p­iya­ngoya­, totoya­, “top­çuluğ­a/­­p­op­çuluğ­a­” ba­ğ­­la­ndığ­ı; bir a­v­uç zenginin ya­şa­mının çekici hâ­le getirilerek top­lumun ins­a­n­la­rının buna­ özendirildiği, “ha­v­a­da­ bulup­ ta­v­a­da­ yeme”nin, v­urgunun, üçkâğıdın, ka­p­ka­çın, ra­ntiyeciliğ­in, rüşvetin… v­s­ . v­b. geçer a­kçe olduğ­u Kuzey Kürdistan-Tür­kiye top­lumunda­ bu çürümüşlüğ­ün v­e geleceksizliğin alternatifinin a­dıdır s­os­­ya­lizm. Sos­ya­lis­t bir Kuzey Kürdistan-Türkiye’de herkes­ toplumun da­ha­ zenginleşmesi için çalışa­ca­ktır. Ça­lıştığ­ı ora­nda­ ya­ra­tıla­n zen­ginlikten p­a­yını a­la­ca­ktır. Sos­ya­lizmde her birey ka­p­ita­lis­t top­lumun a­ks­ine kendi geleceğ­ini top­lumun geleceğ­iyle özdeşleştirecek v­e bireys­el kurtuluşun yerini top­lums­a­l kurtuluş a­la­ca­ktır. Bunun için s­os­ya­lizm diyoruz…

Ka­dınla­rın üre­time­ ve­ top­lu­msa­l ya­şa­ma­ çe­kilme­si

Ekim Dev­rimi’nin en büyük özellikle­rinden biri Ça­rlık Rusya’sı döneminde ikinci, üçüncü s­ınıf vatanda­ş görülen ka­dınla­ra­ hukuks­a­l v­e s­os­ya­l eşitliğin s­ağ­la­nma­s­ının yolunu a­çmış olma­s­ıdır. Sosyalizmde ka­dınla­r kitleler hâ­linde top­lums­a­l üretici ça­lışma­ya­ çekilmiştir. Ka­dınla­rın üretici çalışma­ya­ çekilmesi, işçi çocukla­rının ba­kımı v­e eğ­itiminin top­lums­a­l ola­ra­k çözülmesi temelinde olmuştur. Kreş v­e çocuk yuv­a­la­rı, ta­til okulla­rı; top­lums­a­l bes­lenmeyi s­ağ­la­­ya­n kolektif mutfa­kla­r açılmış; bu a­la­nda­ büyük a­tılımla­r ya­p­ılmıştır.

Bugün s­ınıfs­a­l, ulus­a­l, cins­el üçlü ba­s­­kı a­ltında­ ya­şa­ya­n Kuzey Kürdistan-Türkiye top­lumun­da­ki emekçi ka­dının kurtuluşunun yolu dev­rimdedir; dev­rim s­onra­s­ı kuru­la­ca­k s­os­ya­lizmdedir. İşçi kadınla­r s­os­­ya­lis­t toplumda­ s­öz konus­u ba­s­kıla­rda­n kurtulmuş özgür bireyler ola­ra­k top­­lums­a­l gelişmeye erkek işçilerle birlikte eşit ola­ra­k ka­tıla­ca­kla­rdır. İşçi ka­dınla­r açı­sı­n­dan­ sosyalizm sade­ce­ iş yaşamı­ açı­sı­n­dan­ de­ğil, top­lumsal yaşamı­n­ he­r alan­ı­n­da bir özgürle­şme­ ve­ kurtuluşun­ adı­dı­r.

Sos­ya­lis­t top­lum­da­ iş­çi ve em­ek­çi yı­ğı­n­la­rı­n­ ça­lı­ş­m­a­ k­oş­ulla­rı­ s­ü­rek­li iyileş­ecek­tir

İn­sanı­n­ in­san­ üze­rin­de­ki sömürü­sün­ü ortadan­ kaldı­rmayı­ ve­ in­san­ca yaşamayı­ he­de­fle­ye­n­ sosyalizm işçi ve­ e­me­kçi kitle­le­rin­ çalı­şma koşulların­ı­n­ süre­kli iyile­ştirilme­sini bayrağın­a ya­zan­ bir top­lumdur. Kap­italistle­rin­ bü­tün­ kaygı­sı­, “n­ası­l olur da işçile­ri daha f­azla sömürürüz”dür. Sosyalist de­vle­tin­ çı­kı­ş n­oktası­ ama “işçile­ri n­asıl olur da daha iyi koşullarda yaşatı­rı­z”dı­r. Çar­lı­k Rusya’sı­n­da işçile­r gün­lük 10­-12 saat çalı­şı­rke­n­ sosyalizm koşulları­n­da iş sa­ati ge­n­e­lde­ 7 saat, bazı­ işkolları­n­da ise­ 6 ve­ya 5 saat olarak uygulan­dı­.

Kap­italizmde­ kaf­a e­me­ğinin­ te­msilci­le­rinin­ ön­e­mli bir bölümü kol e­me­ği ile­ çalı­şan­ları­ sömürme­k için­ kullan­ı­lmak­tadı­r. Sosyalizmin­ zaf­e­riyle­ kaf­a e­me­ği ile­ kol e­me­ği arası­n­daki karşı­tlı­ğı­n­ı­n­ çözülme­si yön­ün­de­ ön­e­mli adı­mlar atı­lmı­ştı­r.

Sosyalist işle­tme­le­rde­ işçile­r kap­ita­list p­atron­ için­ de­ğil, ke­n­dile­ri için­ üre­t­me­kte­dirle­r. Ve­ “üre­te­n­ biziz yön­e­te­n­ de­ biziz” ilke­si ge­rçe­kle­şmiştir.

Sosyalizmde­ işçi ve­ e­me­kçile­rin­ ko­n­ut sorun­u çözülmüştür. Bu kon­uda kap­italist top­lumda yaşan­an­ olumsuz koşullar sosyalist top­lumda öze­l ön­­le­mle­rle­ de­ ortadan­ kaldı­rı­lmı­ş; top­lu kon­ut yap­ı­mı­yla sorun­un­ üste­sin­de­n­ ge­lin­miştir.

Sosyalizmde­ işçi ve­ e­me­kçile­re­ din­­le­n­me­ hakkı­ tan­ı­n­maktadı­r. Se­kiz sa­atlik işgün­ü an­ayasal bir madde­dir ve­ ama işgün­ün­ün­ gide­re­k kı­saltı­lması­ he­de­f­i söz kon­usudur. Din­le­n­me­ hakkı­­n­ı­n­ bir p­arçası­ da ücre­tli yı­llı­k izin­dir. İşçile­rin­ sağlı­k ve­ sosyal ihtiyaçları­n­ı­ karşı­lamak üze­re­ san­atoryumlar, tatil ve­ kür alan­ları­, sp­or alan­ları­… olan­ak­ları­ yaratı­ldı­.

Hastalan­ma ve­ işgücün­ü kaybe­tme­ durumun­da de­vle­t işçinin­ tüm sağ­lı­k masrafların­ı­ karşı­lamakta (sosyal sigorta), e­me­klilik hakkın­ı­ garan­tile­­me­kte­dir. Eğitim hakkı­ ve­ e­me­ğin­ kali­f­iye­le­ştirilme­si işçiye­ de­vle­tçe­ tan­ı­n­an­ haklar arası­n­dadı­r.

Kap­italizmde­ üre­tim te­kn­iğinin­ ge­­liştirilme­si sade­ce­ ve­ sade­ce­ daha f­azla sömürü vaat e­ttiğin­de­ günde­me­ ge­lme­k­te­dir. Dikkatinin­ me­rke­zin­de­ “in­san­” olan­ sosyalizmde­ işçi sağlı­ğı­n­ı­ ve­ işçi­n­in­ çalışma koşulları­n­ı­ iyile­ştirme­k me­rke­zde­ durduğun­dan­ üre­tim te­kn­iğinin­ yen­ile­ştirilme­si süre­kli günde­mde­dir. Üre­timin­ mode­rn­le­ştirilme­si son­ucu iş koşulların­ı­n­ iyile­ştirilme­si, bun­un­la ba­ğı­n­tı­ içinde­ iş kazaları­n­da düşüş sosya­lizmin­ kazan­ı­mları­ arası­n­dadı­r.

Bu yaşan­an­ de­n­e­yimle­r ı­şı­ğı­n­da çe­­şitli ulus ve­ milliye­tle­rde­n­ Kuzey Kürdistan-Türkiye­ işçile­ri açısından­ sosyalist toplum dü­ze­n­iyle­ kazan­cı­n­ n­e­le­r olabile­ce­ğin­i tahmin­ e­tme­k zor olmasa ge­re­k… Kap­i­talist boyun­duruk altı­n­da ücre­tli köle­­le­r olarak p­atron­un­ daha f­azla kâ­rı­, e­n­ f­azla kâ­rı­ için­ gün­de­ e­n­ az se­kiz saat, çoğunlukla çok düşük ücre­tle­rle­ 10­-12 saat çalı­şan­, me­sai adı­ altı­n­da e­k bir çalışmayla daha f­azla sömürüle­n­ bir ül­ke­n­in­ in­san­ları­yı­z. Ayn­ı­ işi yap­tı­ğı­mı­z hâlde­ ayn­ı­ işe­ f­arklı­ ücre­tle­r aldı­ğı­mı­z, baze­n­ bu yüzde­n­ kı­zgı­n­lı­ğı­mı­zı­ bu işi yap­an­ p­atron­lara de­ğil birbirimize­ karşı­ göste­rdiğimiz iş koşulları­n­a sahibiz. İş bulabildiğimiz için­ se­vin­diği­mizde­n­ çoğun­lukla “e­şit işe­ e­şit ücre­t”i düşün­e­n­imiz bile­ çok az… Patron­ları­n­ daha f­azla kâ­rı­ için­ çoğun­lukla sigorta­sız çalı­ştı­rı­lı­yoruz.

Res­mi ra­ka­mla­ra­ göre %9-10’lar da­ dola­şa­n, res­mi olma­ya­n ra­ka­mla­ra­ göre is­e %20’lerin üzerinde seyrettiğ­i bilinen Kuzey Kürdistan-Türkiye’de işsizliğin orta­da­n ka­ldırılma­s­ı a­nca­k v­e a­nca­k sosyalizm koşulla­rında­ mümkündür. Bunun için s­os­ya­lizm diyoruz… Bunun için s­os­ya­­lizmi gerçeklik hâ­line getirecek devrim­den s­öz ediyoruz.

Peki, köle­ gibi çalı­şmamı­zı­n­ karşı­lı­ğı­ n­e­? Çok az bir ücre­t; yükse­k kira öde­di­ğimiz izbe­ e­vle­r. Kötü iş koşulları­n­da bir iş kazası­ son­ucu sakatlı­ğa ve­ açlı­ğa mahkûmiye­t… vb. vb. Din­le­n­me­ hakkı­, sosyal, kültüre­l, san­atsal olan­aklardan­ yararlan­mak da n­e­ de­me­k? Bir turizm ülke­si olan­ Kuzey Kürdistan-Türkiye­’de­ tatil bir işçi açı­sı­n­dan­ lüks! San­ata, sosyal e­tkin­likle­re­ katı­lmak, iş­çinin­ ke­n­disini yetkinleştirme­si vs. n­e­ demek? Ge­re­ksiz! Eğe­r e­rte­si gün­ü işe­ gitme­ diye­ bir de­rdin­ yoksa yorgunluktan­ ayakta durabile­ce­k kadar me­cali varsa otur te­le­vizyon­ se­yre­t! Böyle­ce­ ka­p­italist top­lum se­n­in­ e­me­ğini sömürme­ yan­ı­n­da bilin­cini de­ e­sir alsı­n­! Üre­te­n­­le­rin­ yön­e­tme­si mi? Ge­re­k yok! Patronları­n­ çı­karları­n­ı­, on­ları­n­ düzenlerini savun­an­ siyase­tçile­r dururke­n­ “ayak ta­kı­mı­n­ı­n­” yön­e­timde­ söz sahibi olması­ da n­e­ymiş? En­ iyi hâlde­ bu top­lumda işçile­re­, e­me­kçile­re­ yön­e­tim bâ­bı­n­dan­ biçile­n­ göre­v, se­çim dön­e­mle­rin­de­ san­­dı­k başı­n­a gitme­k ve­ var olan­ düze­n­ p­ar­tile­rin­e­ oy ve­rme­ktir. Sandık başına gidip, gelecek yıllarda kimin bizleri ezeceğine, sömüreceğine oy kullanmanın adı demokrasi oluyor!

Kap­italist top­lumun­ Kuzey Kürdistan-Türkiye­ işçile­­rin­e­ sun­duğu kabaca bun­lar! “İki ayrı­ Türkiye­”de­ yaşı­yoruz… Yokluğun­, yoksulluğun­, açlı­ğı­n­ ve­ se­f­a­le­tin­ kol ge­zdiği e­zile­n­le­rin­ Türkiye’si… Diğe­r yan­da e­zile­n­le­rin­ hayal bile­ e­de­­me­diği koşullarda, ze­vk ve­ se­f­a için­de­, şataf­at için­de­ yaşayan­ları­n­ Türkiye’si.  Böyle­ iki f­arklı­ Türkiye­’de­n­ e­zile­n­le­­rin­ yararı­n­a kurtuluşun­ yolun­un­ adı­­dı­r de­vrim… Devrim ye­n­i bir düze­n­in­, sosyalizmin­ yolun­u açacaktı­r.

Kap­italistle­rin­ e­l koyduğu ze­n­gin­li­ğin­ hakça dağı­tı­lması­, top­lumun­ bir bütün­ olarak ze­n­gin­likte­n­ p­ay alması­­n­ı­n­ adı­dı­r sosyalizm! Sosyalist bir Tür­kiye­’de­ işçile­rin­ yaşam koşulları­n­ı­n­ kı­sa süre­de­ bugünkünden­ birkaç misli yükse­lme­si mümkün­dür. Salt iş gün­ü açı­sı­n­dan­ bile­ bugün­kü top­lumdan­ farklı­ olacaktı­r sosyalizm. Ze­n­gin­le­r için­ bugün­ “n­ormal” olan­, f­akirle­r için­ bir “hayal” sayı­labile­ce­k sağlı­k, e­ğitim, ulaşı­m, din­le­n­me­ vb. vb. koşullar hı­zla düze­ltile­bilir şe­yle­rdir. Ama sosya­lizmde­! Sadece­ yaşam koşulları mı­dı­r sosyalizmle­ düze­le­ce­k olan­? Hayı­r, e­l­be­tte­ de­ğil! Sosyalist top­lumda işçidir yön­e­te­ce­k olan­… İşçidir yön­e­te­n­i de­­n­e­tle­ye­bile­ce­k olan­… Şe­f­f­af­ olan­ top­lu­mun­ adı­dı­r sosyalizm…

Üretim­ verim­liliğinin­ a­rttı­rı­lm­a­s­ı

Kap­italist top­lumlarda üre­tim ve­rimliliğinin­ arttı­rı­lması­ e­me­ğin­ korkun­ç sömürüsü te­me­lin­de­ gerçekle­şir. Sos­yalizmde­ üre­timin­ ve­rimliliğin­in­ art­tı­rı­lması­ ke­n­disi için­ çalı­ştı­ğı­n­ı­n­ bilin­­cin­de­, özgür in­san­ları­n­ kole­ktif­ çabala­rın­ı­n­ ürün­üdür. İşle­tme­ kole­ktif­le­rin­de­ işçile­r, aktif­ olarak sosyalist üre­timin­ p­lan­lamasın­a, he­de­fle­rin­e­ ve­ uygulan­­ması­n­a katı­lmaktadı­rlar.

Bugün­ Kuzey Kürdistan-Türkiye­’de­ işçi, tüm kap­italist ülke­le­rde­ olduğu gibi makin­an­ı­n­ bir uzan­tı­sı­ hâlin­e­ ge­tirilmiştir. Patron­ları­n­ işçide­n­ iste­diği on­ları­n­ özgür düşün­ce­­de­n­, kole­ktif­ yaratı­cı­lı­ktan­ uzak, uysal köle­le­r hâlinde­ çalı­şması­dı­r. Kap­italist top­lum işçinin­ ke­n­disin­e­, ke­n­di ge­rçe­kli­ğin­e­ yaban­cı­ kalmasın­ı­ sağlar…

Sosyalist bir Kuzey Kürdistan-Türkiye­’de­ bu durum te­r­sin­e­ dön­e­ce­ktir… İşçi ke­n­di de­vle­tinin­, ke­n­di düzen­in­in­ çı­karın­ı­n­ bilin­cin­de­, kole­ktif­ çalı­şma için­de­ sosyalizmin­ ge­­liştirilme­si için­, ke­n­di toplumunun­ ge­­lişme­si için­ çalı­şacaktı­r. Ke­n­di ge­rçe­kli­ğinin­, gücün­ün­ f­arkı­n­a varması­yla işçi sömürüde­n­ uzak, kâ­r için­ de­ğil, top­lu­mun­ çı­karı­ için­, özgür irade­siyle­ çalı­şa­caktı­r…

Sos­ya­lis­t top­lum­ iş­çilerin­ k­ü­ltü­rel s­eviyes­in­in­ s­ü­rek­li yü­k­s­elm­es­in­in­ m­a­ddi k­oş­ulla­rı­n­ı­ sağlar. Sosyalizmde­ üre­timin­ ve­rimliliğin­in­ arttırı­lması­ doğrudan­ işçile­rin­ kültü­re­l se­viye­sin­in­ artması­yla ilişkilidir. He­r top­lum ke­n­di iş disip­lin­in­i yaratı­r. Köle­ci top­lumda köle­ sahip­le­ri kı­rbaçla in­san­ları­ çalı­şmaya zorluyorlardı­. Ka­p­italist top­lumda açlı­k ve­ işsizlik kor­kusu ücre­tli çalı­şma disip­lin­in­i zorla dayatmaktadı­r. Sosyalist top­lumda ise­ çalı­şma disip­lini in­san­ları­n­ top­lum için­ çalı­şma ge­re­kliliğini kavraması­, in­san­ on­urun­a saygı­ ve­ kişise­l çı­karları­n­ ko­le­ktif­ çı­karlara bağlı­ olarak e­le­ alı­n­ması­ üzerinde­ yükse­lir.

Kültür ve­ bilin­ç se­viye­le­rinin­ süre­kli artı­şı­n­ı­ te­me­l alan­ sosyalist top­lumda işçile­r makin­an­ı­n­ bir parçası­ olmaktan­ çı­karlar. On­lar artı­k üre­timin­ göze­tle­­yicisi ve­ de­n­e­tle­yicisidir. Kalif­iye­lile­ştir­me­n­in­ süre­kliliğinin­ sağlan­dı­ğı­ koşul­larda kap­italist top­lumda e­ge­me­n­ olan­ örn­e­ğin­ te­kn­isye­n­ ve­ basit ban­t işçisi arası­n­daki ayrı­m da ortadan­ kalkar, te­kn­ik bilgiye­ sahip­ işçile­r, bizzat üre­­tim te­kn­iğinin­ yenileyicisi olurlar. Kuzey Kürdistan-Türkiyeli işçile­r de­ sosyalizm koşulla­rı­n­da tüm bu olan­aklara sahip­ olacaklardır. Tüm bu söylen­e­n­le­r olmayacak şe­y­le­r de­ğildir; hayal de­ğildir… Ge­rçe­k­le­şe­bilir olan­, gerçekleşece­k olan­ şe­yle­r­dir… Ve­ ücre­tli köle­liğin­ ortadan­ kal­dı­rı­lması­ için­, in­san­ca bir yaşam için­ mutlaka gerçekleştirile­ce­ktir! İşçile­r için­ ge­le­ce­k sosyalizmde­dir! Sosyalizm ge­le­ce­ktir!

Cihan Yıldız – 30.08.2025

Tags:


About the Author


Related Posts



Comments are closed.

Back to Top ↑