Dersim soykırımı 88. yılında Stuttgart’ta anıldı

Almanya’nın Stuttgart kentindeki “Soykırımlara Karşı Mücadele Platformu” tarafından 1 Schlossplatz meydanında düzenlenen etkinlikle, Dersim 1937–38 Soykırımı ile birlikte 14- 15 Kasım 1937’de Seyit Rıza ve diğer yoldaşlarının idam edilişlerinin 88. Yıldönümü vesilesiyle yapılan etkinlikle anıldılar.

Gül Güzel (Stuttgart)

Anmada, idam edilirken ‘’Evladı Kerbelayıh, Bı hatayıh. Ayıptır. Zulümdür. Cinayettir’’ diyen, Elâzığ Buğday meydanında asılan Seyit Rıza ve birlikte asılan, oğlu Resik Hüseyin (16 Yaşında), Usene Seydi Fındık Ağa, Hesen Ağa, Usene Sey Rızay, Ali Ağa, Hesene İvrame Qız adlı yoldaşları ağıtlar eşliğinde anıldılar.

Alevi inancının ritüelleriyle gerçekleştirilen buluşmada, yaşamını yitirenler için Gülbange eşliğinde Çerağlar yakılarak uyandırıldı. Anmada Türkçe, Almanca ve Kurmanci bildiriler okundu. Konuşmacılar, 1937–38 Türk askerî harekâtının bölge halkında bıraktığı derin yaralara dikkat çekilerek, Seyit Rıza ve arkadaşlarının idamının 88. yılında da acının hâlâ taze olduğu ve asla unutulmayacağını vurguladılar.

Açıklamalarda, Dersim’de yapılan operasyonlar sırasında halktan da on binlerce insanın öldürüldüğü, köylerin yakıldığı ve halkın zorla göç ettirildiği hatırlatıldı. Tunceli Kanunu’nun ve sonrasındaki uygulanan politikaların, Dersim’in toplumsal dokusunu köklü biçimde tahrip ettiği belirtildi.

Platform temsilcileri, devletin geçmişle katliam ve soykırımlarla yüzleşmesi gerektiğini ifade ederek taleplerini şu başlıklarla dile getirdiler:

Devletin Dersim halkından resmi özür dilenmesi ve tazminat ödenmesi,
“Dersim” adının iadesi,
Seyit Rıza ve arkadaşlarının mezar yerlerinin açıklanması,
Alevi inancına ve Kürtçeye yönelik kısıtlamaların kaldırılması,
Dersim’de yapılan Baraj ve maden projelerinin iptali,
Alevilerin Eşit yurttaşlık haklarının tanınması.
Kurmanci bildiride ayrıca, 1937–38 sürecinin “soykırım” olarak tanınması gerektiği ifade edildi ve inkâr politikalarına son verilmesi çağrısı yapıldı.

Daha sonra ağıtlar söylendi. Ardından Platform tarafından Almanca olarak hazırlanan belgeselin ekrandan gösterimi yapıldı.

Etkinlik, yakılan Çerağlar ve okunan Gülbanglarla son buldu. Platform bileşenleri ve Alevi kurumları, adalet ve yüzleşme talebinin büyütüleceği ve Dersim Soykırımının hesabı sorulana dek mücadelenin süreceğinin altını çizdi.