Published on Kasım 7th, 2025

DEM Parti ve Laz Enstitüsü, Lazca için anayasal tanınma istedi

DEM Parti ve Laz Enstitüsü, yok olma tehlikesi altındaki Lazcanın anayasal olarak tanınmasını istedi.

Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi (DEM Parti) Dil, Kültür ve Sanat Komisyonu, Laz Enstitüsü tarafından Lazcayı unutturmamak amacıyla 2021 yılında ilan edilen “7 Kasım Lazca Dil Günü” dolayısıyla Lazca ve Türkçe yazılı açıklama yaptı.

Lazcanın yok olma tehlikesi ile karşı karşıya kaldığına dikkat çekildiği açıklamada, şunlar kaydedildi: “Bugün, 7 Kasım Lazca Dil Günü. Bu tarih, ilk Lazca gazete ‘Mç’ita Murutsxi’nin (Kızıl Yıldız) 7 Kasım 1929’da yayın hayatına başlamasının ve Laz müziğinin unutulmaz sesi Kazım Koyuncu’nun doğum gününün anlamlı bir kesişimidir. Ancak bu özel gün, sadece bir kutlama değil, aynı zamanda UNESCO tarafından ‘kesinlikle tehlike altında’ olarak sınıflandırılan kadim bir dilin yaşatılması için güçlü bir çağrıdır. Yüzyıllardır Karadeniz’in sarp kıyılarında yankılanan Lazca (Lazuri Nena), uygulanan asimilasyon politikaları, kentleşme ve dilin kamusal alandan dışlanması nedeniyle bugün sessizleşme tehlikesiyle karşı karşıyadır. Bir dilin kaybı, sadece bir iletişim aracının değil, o dili konuşan halkın kolektif belleğinin, kültürünün ve dünyaya bakışının da kaybı demektir.”

Kültürel mirası korumak ve geleceğe taşımak için Laz halkının somut ve acil taleplerinin varlığına işaret edilen açıklamada, şu talepler sıralandı:

“*Anayasal Güvence: Lazcanın ve Laz kültürünün anayasal olarak tanınması ve koruma altına alınması.

*Eğitim Hakkı: Lazcanın okullarda ‘seçmeli ders’ olmasının önündeki fiili engellerin kaldırılması, ailelerin bu konuda teşvik edilmesi ve enstitü düzeyinde (Laz Enstitüsü) desteklenmesi.

*Akademik Alan: Başta bölge üniversiteleri olmak üzere, üniversitelerde ‘Laz Dili ve Edebiyatı’ bölümlerinin ve araştırma merkezlerinin kurulması.

*Kamusal Alan: Kamu yayıncılığı (TRT) başta olmak üzere, medyada Lazca yayınlara yer verilmesi ve Laz kültürel üretimlerinin devlet tarafından pozitif ayrımcılıkla desteklenmesi.

7 Kasım, Lazcanın yaşam mücadelesine omuz verme günüdür.

Skidas Lazuri Nena! Yaşasın Lazca!”